ارزیابی اقلیم آسایش گردشگری مسیر رودخانۀ زاینده‌رود با استفاده از شاخص CTIS

آب‌وهوا و توریسم اجزای اصلی یک سیستم هستند که از راه‌های مختلف بر یکدیگر تأثیر می‌گذارند و در تعامل با یکدیگر، بحث جدید «اقلیم‌شناسی توریسم» را مطرح می‌کنند. اقلیم مناسب گردشگری نقش مهمی در انتخاب مقصد گردشگری ایفا می‌کند به ‌شکلی که داشتن شرایط مطلوب اقلیمی جزو مزیت‌ها و توان‌های بالقوه برای گردشگری محسوب می‌شود. به‌طور معمول تعدادی شاخص، عناصر اقلیمی در گردشگری را معرفی می‌کنند؛ شاخص CTIS یکی از جدیدترین شاخص‌هاست که امکان ادغام اطلاعات زیست‌اقلیمی برای مقاصد گردشگری را در نظر می‌گیرد. این شاخص، مؤلفه‌های گرمایی نظیر PET، مؤلفه‌های زیبایی‌شناختی نظیر ابرناکی و مه‌آلودگی و مؤلفه‌های فیزیکی مانند سرعت باد، بارش و فشار بخارآب را در کنار هم قرار می‌دهد. در پژوهش حاضر، برای تهیۀ تقویم اقلیم آسایش استان اصفهان در دورۀ 31 سالۀ 1983 تا 2013، از آمار و اطلاعات هواشناسی 5 ایستگاهی که در مسیر رودخانۀ زاینده‌رود قرار دارند، به‌شکل روزانه استفاده و مقادیر شاخص‌های یادشده بر اساس جدول‌های مربوط به آنها محاسبه ‌شد. پس از دسته‌بندی همۀ شاخص‌ها در نرم‌افزار اکسل، برای نمایش نتایج وارد نرم‌افزار CTIS شدند. نتایج حاصل به‌شکل دهه‌ای نشان می‌دهند طول دورۀ آسایش اقلیمی در مسیر رودخانۀ زاینده‌رود از سد تا باتلاق گاوخونی بسیار متفاوت و در هر ایستگاهی، کوتاه است و بیشترین مقادیر را عمدتاً در فصل‌های بهار و پاییز دارد. محدودیت عمدۀ گردشگری مسیر رودخانۀ زاینده‌رود به تنش‌های سرمایی زیاد در ماههای ژانویه، فوریه، مارس، نوامبر و دسامبر و تنش‌های گرمایی زیاد در مناطق شرقی و کویری (کبوترآباد و ورزنه) در ماههای ژوئن و ژوئیه مربوط می‌شود.